Αναγεννητική Aμπελουργία ή Regenerative Viticulture (RA): το επόμενο επίπεδο μετά τον βιοδυναμισμό

Του Γιάννη Καρακάση MW

Μετά τη βιολογική και βιοδυναμική καλλιέργεια για τις οποίες μίλησα μία προηγούμενη Κυριακή ( To link εδώ για επανάληψη) ένα νέος είδος καλλιέργειας κάνει την εμφάνισή του και βάζει υποψηφιότητα για να γίνει το next big thing στην αμπελουργία. Θα ξεχάσουμε δηλαδή το βιοδυναμισμο, τις αρχές του Ρούντολφ Στάινερ και το συγχρονισμό με τα σεληνιακό ωρολόγιο; Με τίποτα γιατί υπάρχει και μία σχετική αλληλοκάλυψη μεταξύ τους αλλά η αναγεννητική αμπελουργία (regenerative viticulture/ RA) υπόσχεται πολλά. Ας τα ξεδιπλώσουμε ένα ένα.

Καταρχάς δεν είναι κάτι νέο. Ο όρος υπάρχει από το 1980 στις ΗΠΑ αλλά τώρα κάνει την επανεμφάνιση του. Ενώ λοιπόν η βιολογική καλλιέργεια εστιάζει στην μείωση των φυτοφαρμάκων και η βιοδυναμική συμπληρώνεται με συγκεκριμένες παρασκευές που ισχυρίζονται ότι ενισχύουν το έδαφος και το φυτό, ενώ παράλληλα ακολουθείται ένα σεληνιακό ημερολόγιο για την πραγματοποίηση της κάθε παρασκευής, η RA στοχεύει να προσδώσει υγεία, ανθεκτικότητα και γονιμότητα στο έδαφος αλλά και τριγύρω του. Δείτε στο εισαγωγικό βίντεο του Regenerative Viticulture Foundation (που δεν δίνει certification αλλά καθοδηγεί) πως περιγράφεται αυτό με την ύπαρξη μελισσιών και την ενθάρρυνση ζώων στον αμπελώνα ώστε να δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα. Απώτερος σκοπός η αύξηση της βιοποικιλότητας και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πως γίνεται αυτό θα το δούμε αμέσως παρακάτω. Λίγη υπομονή.

Στις βασικές αρχές βλέπουμε τη χρήση εδαφοκάλυψης (cover crops), την αποφυγή καλλιέργειας του εδάφους για να μην διαταράσσεται η δομή του και άλλα ωραία που για κάποιους μοιάζουν ως star trek επεισόδια αλλά εκεί πάει το πράγμα. Και εδώ υπάρχει η μεγάλη διαφοροποίηση με την βιολογική καλλιέργεια. Επίσης η οποιαδήποτε χρήση ζιζανιοκτόνου απαγορεύεται γιατί επίσης διαταράσσει τη δομή του εδάφους. Το πολύ σημαντικό είναι ότι η RA με την εδαφοκάλυψη βοηθά στη δέσμευση του CO2 με λιγότερη ανταλλαγή οξυγόνου, επαναφέρει τα εδάφη στη ζωή και σταματά τη διάβρωση. Όσο περισσότερη ζωή υπάρχει στα εδάφη, τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητά τους να αντλούν CO2 από την ατμόσφαιρα και στη συνδράμουν στο να σταματήσει η προοδευτική αύξηση της θερμοκρασίας.

Δεν είναι τυχαίο που ήδη υπάρχουν ένθερμοι υποστηρικτές ανάμεσά τους μεγάλα ονόματα όπως ο Charles Lachaux από τη Βουργουνδία που θεωρεί ότι αυτού του είδους η διοαχείριση είναι ο δρόμος μπροστά από τον βιοδυναμισμό και επιτέλους αποφεύγεται η χρήση χαλκού που είναι τοξικός για το έδαφος ( η χρήση του επιτρέπεται και στη βιολογική αλλά και βιοδυναμική καλλιέργεια). Άλλα μεγάλα ονόματα που κάνουν χρήση τέτοιων μεθόδων είναι ο Torres, Roagna, Belargus. Μάλιστα ο πρώτος διοργάνωσε ως πρωτοπόρος πέρυσι τον Ιούνιο και ένα συνέδριο ενώ βάζει ως στόχο 5000 στρέμματα να γίνουν regenerative άμεσα. 

Η αναγεννητική αμπελουργία υπόσχεται πολλά. Υγειές έδαφος, καλές αποδόσεις και ποιότητα. Φυσικά κάποιος θα πει πως σε ένα ζεστό κλίμα όπως το ελληνικό η εδαφοκάλυψη θα στερήσει πολύτιμο νερό από το αμπέλι με αποτέλεσμα οι αποδόσεις να πέσουν όμως η καλύτερη δομή του εδάφους μπορεί να επιτρέψει τη διείσδυση νερού άρα και τη διατήρηση της υγρασίας. Αν θα είναι η λύση που όλοι αναζητούν, κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα. Αλλά κάτι μου λέει ότι έχουμε πολλά να ακούσουμε και να δούμε. Όταν μάλιστα λέμε ότι το ελληνικό κρασί θα πάει μπροστά με περισσότερη δουλειά στο αμπέλι η RA πιθανώς να δώσει μερικές ακόμη ιδέες. Έχω την αίσθηση επίσης ότι όλο αυτό θα οδηγήσει και στην αναθεώρηση άλλων αμπελουργικών μεθόδων όπως το κορφολόγημα που γίνεται για να μην πάει το φυλλικό τοίχωμα στο Θεό. Αλλά καλύτερα να σταματήσω εδώ γιατί είναι Κυριακή. Εσείς συγκρατείστε δύο γράμματα απλά. RA

Kαλή Κυριακή

Γιάννης