Η σημασία των vintages στον ελληνικό αμπελώνα

Tου Γιάννη Καρακάση MW 

Στα νέα της εβδομάδας η Adele κυκλοφόρησε μετά από 6 χρόνια αναμονής το Easy on me, το πρώτο single από το νέο της άλμπουμ με τον τίτλο ‘’30’’ που θα είναι έτοιμο τον άλλο μήνα. Το ‘’30΄΄ αναφέρεται στην ηλικία που άρχισε να γράφει το άλμπουμ και ακολουθεί τις δύο προηγούμενες δουλειές της, ‘’19’’ και ‘’25’’. Σωστά το καταλάβατε, το πρώτο άρχισε να το γράφει στα 19 της χρόνια και το δεύτερο στα 25. Άνετα θα μπορούσε η Adele λοιπόν να ήταν στο χώρο του κρασιού αφού χωρίς να το ξέρει έχει ήδη κυκλοφορήσει τρεις δικούς της ''μουσικούς τρύγους'' με αναφορά χρονολογική που αποτυπώνουν τις διαφορετικές εμπειρίες, τις αγωνίες και συναισθήματα που βίωνε.

Και ενώ μαθαίνουμε τους μουσικούς σταθμούς μίας υπέροχης τραγουδίστριας δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τα vintages του ελληνικού κρασιού. Μάλιστα θα έλεγα ότι ενώ διεθνώς σε διάφορα applications εμφανίζονται vintages από χώρες όπως η Αυστρία, η Νέα Ζηλανδία και η Πορτογαλία, η Ελλάδα ολοκληρωτικά απουσιάζει. Και ο καταναλωτής αναρωτιέται ποια χρονιά Νάουσας ή Νεμέας να παλαιώσει, ποια Σαντορίνη είναι στα καλύτερά της και ποιες χρονιές γενικά να αποφύγει. Προφανώς δεν μπορεί όλες οι χρονιές να είναι ίδιες. 

Όταν ξεκίνησα να γράφω το κεφάλαιο για τα vintages στο The Wines of Santorini βιβλίο ουσιαστικά ξεκίνησα από το μηδέν. Υπάρχει η τάση να μιλάμε για μία ποικιλία ανθεκτική, όπως το Ασύρτικο, που είναι παντός καιρού αλλά αυτό είναι μία πολύ απλοϊκή προσέγγιση. Διερευνώντας, δοκιμάζοντας και έχοντας μπροστά μου και το πολύτιμο Δελτίο Τρύγου της Santo σιγά-σιγά ανοίχτηκε μπροστά μου η καλύτερη κατανόηση των χρονιών. Οι χρονιές με γενναιόδωρη βροχή το χειμώνα και όχι παρατεταμένο καύσωνα δίνουν κρασιά παλαίωσης και μεγάλης πολυπλοκότητας. Έτσι τα 2018, 2016, 2015, 2013, 2011, 2009 τα θεωρώ ως εξαιρετικές χρονιές. Αλλά οφείλουμε να πάμε όλη τη συζήτηση ένα βήμα παραπάνω. Ποια χρονιά Σαντορίνης είναι τώρα στα καλύτερά της; Δίνω την ψήφο μου στο 2017, το 2018 θέλει χρόνο ακόμη, είναι πολύ αθλητικό ενώ για το 2019 ούτε λόγος - είναι σε εμβρυακό στάδιο. Εσείς τι λέτε; 

Aν πάμε στη Νάουσα και το Αμύνταιο μπορούμε πιθανώς να βρούμε αξιόπιστες πληροφορίες στους ιστότοπους κάποιων παραγωγών μετρημένων στα δάκτυλα του ενός μισού χεριού ή δοκιμάζοντας οριζόντια μία χρονιά. Ακόμη θυμάμαι μία δοκιμή που είχα συντονίσει στα πλαίσια των εκδηλώσεων Νάουσα Πόλη του Οίνου με το μυθικό 2007. Επόμενες μεγάλες χρονιές ή χρονιές to avoid για παλαίωση; Θα έλεγα το 2018 από τις πιο πρόσφατες και μετά το 2011, ίσως και το 2013 από τις εξαιρετικές και δύσκολη χρονιά το 2014 (εδώ περιμένουμε πιο άμεσα κρασιά όχι βαθιάς παλαίωσης). Για να ευλογήσουμε λίγο τα γένια μας στο report του Αμυνταίου υπάρχει κεφάλαιο και για τις χρονιές, το ίδιο και στο Τhe Vineyards & Wines of Greece. Και ποια χρονιά πίνεται τώρα καλύτερα στη Νάουσα ή το Αμύνταιο; Δικό σας. 

Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να κινηθούμε και στις υπόλοιπες περιοχές. Στη Νεμέα και στη Μαντινεία που ως όψιμες περιοχές επηρεάζονται πολύ από τα καπρίτσια του Σεπτεμβρίου η πρώτη και του Οκτωβρίου η δεύτερη (το 2018 για παράδειγμα έδωσε κρασιά άμεσης κατανάλωσης και στις δύο περιοχές που αντιμετώπισαν δυσκολίες ενώ πήραν το αίμα τους πίσω το 2019 που ίσως πάρει θέση στο πάνθεον με τις μυθικές χρονιές).

Φυσικά η όλη συζήτηση ειδικά όταν θα πάει σε χρονιές τζιζ που είναι κομματάκι δύσκολες - με φρούτο που δεν ήταν υγιές ή με φρούτο που ανέβασε ζάχαρα απότομα ή με τανίνες άγουρες ή με φρούτο που στρεσαρίστηκε - δεν οδηγεί ακριβώς σε νέες φιλίες όμως κανείς δεν μπορεί αν κρύψει την αλήθεια η οποία φαίνεται στα ίδια τα κρασιά και στην εξέλιξή τους στο χρόνο. Καλύτερα να είμαστε to the point και ειλικρινείς αλλιώς κάποιοι καταναλωτές θα το θεωρήσουν ακόμα και συνωμοσία να μην επηρεαστούν οι πωλήσεις. 

Αίσθηση μου είναι ότι η αποτύπωση της διαφορετικότητας των χρονιών που ενδεχομένως να έχουν και εμπορικές προεκτάσεις (μια εξαιρετική χρονιά να πωλείται πιο ακριβά) και η ανάδειξη των terroir είναι από τα πιο ισχυρά μηνύματα στο αφήγημα του ελληνικού κρασιού. Και μπορούμε να το κάνουμε πράξη αρκεί να δούμε κάθε χρονιά μόνη της. Όπως είναι πραγματικά. 

Καλή Κυριακή

Το κεντρικό illustration είναι του Μάριου Καρύστιου από το βιβλίο The Wines of Santorini