Νεμέα και Terroir: Mύθος ή πραγματικότητα;

Του Γιάννη Καρακάση MW

Βρέθηκα χθες στη Νεμέα στο φιλόξενο κτήμα Λαφαζάνη για να παρουσιάσω ένα workshop για την περιοχή και τα κρασιά της στα πλαίσια του 3ου Συνεδρίου Οινοτουρισμού (δράση του Υπουργείου Τουρισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήσου). Το θέμα που διάλεξα ήταν ''Η Νεμέα και τα terroir της''. Όταν το πρωτοπαρουσίασα το 2017 δέχτηκα αρκετό bullying, ‘’τι μας λες τώρα Γιάννη; Nεμέα και τερουάρ το άλλο με τον Τοτό το ξέρεις;’’ Περισσότερα για αυτή τη γευσιγνωσία στο Η Νεμέα που δεν ξέρουμε. 

Μια πενταετία fast forward έρχεται όμως με φόρα ο Σύνδεσμος Οινοποιών της περιοχής και βασίζει την επικαιροποίηση του φακέλου της περιοχής και τη νέα κατάταξη ακριβώς στα terroir και σε συγκεκριμένα αμπελοτόπια. Θυμίζω ότι η Νεμέα Lions ΠΟΠ θα προέρχεται από συγκεκριμένα αμπελοτεμάχια με ελάχιστη ηλικία πρέμνων τα 10 έτη, 800 κιλά το στρέμμα μέγιστη απόδοση, ελάχιστο αλκοόλ 13% και συνολική ελάχιστη ωρίμανση 24 μηνών.

Η εξέλιξη της περιοχής λοιπόν προχωράει και θα προχωράει εφόσον οι παραγωγοί πορεύονται μαζί συμφωνώντας ότι αυτός είναι ο δρόμος της αναβάθμισης της εικόνας των κρασιών και της ποιοτικής ανόδου τους. Υποπτεύομαι ότι δεν θα είναι ένας δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά τίποτα σημαντικό δεν έχει επιτευχθεί με ευκολία και απραξία. 

Αυτή τη συζήτηση των terroir θέλησα να συνεχίσω και χθες λίγο πριν την έναρξη του Συνεδρίου με μία πιο απλή μεθοδολογία και δείχνοντας 7 κρασιά, τα έξι από συγκεκριμένες υπόπεριοχές της Νεμέας. 

Η αρχή έγινε με την Γεωμετρία Λαφαζάνη από αμπελοτόπια των Αρχαίων Κλεωνών, ένα κρασί με εκρηκτικό κόκκινο φρούτο, απουσία βαρελιού και καθαρότητα έκφρασης που μοιράζει απλόχερα απόλαυση. Στη συνέχεια η Νεμέα Reserve 2018 από το Συνεταιρισμό Νεμέας με έκδηλη την παρουσία του βαρελιού και όμορφη εξέλιξη έδειξε το πως είναι η αρχετυπική έκφραση ενός βαρελάτου κρασιού και μας έδωσε αφορμή για συζήτηση. Το τρίτο και το τέταρτο κρασί, η Νεμέα Παλυβού 2019 και η Δρυόπη Νεμέα 2019 από την Αρχαία Νεμέα και το Κούτσι αντίστοιχα εξέφρασαν, θεωρώ καθαρά, την αντίθεση μαύρου φρούτου με κόκκινο φρούτο. Μεγαλύτερη συμπύκνωση εναντίον κομψότητας. Φυσικά αυτό ορίζεται εν μέρει και από το στυλ των παραγωγών. 

Το δεύτερο flight είχε μία ακόμη τριάδα εξαιρετικών κρασιών. Μία πειραματική εμφιάλωση του Κτήματος Σκούρα από την περιοχή του Γυμνού εντυπωσιακά σφιχτοδεμένο, το ραφιναρισμένο και σχεδόν μεταξένιο Κτήμα Μητραβέλα 2019 από την περιοχή του Αχλαδιά και το επίσης εντυπωσιακό Μαύρο Κώνο της Στροφιλιάς 2020 από τα ορεινά του Ασπρόκαμπου ένα κρασί που μου έκλεψε την καρδιά από την πρώτη στιγμή που το δοκίμασα. Όλα διαφορετικές εκφράσεις μίας ποικιλίας που αξίζει να υποστηρίξουμε γιατί διαθέτει σε μοναδική ισορροπία όλα της τα στοιχεία, αλκοόλ, φρούτο, τανίνες, οξύτητα και χρώμα.

H Νεμέα προχωράει όσο και αν αυτό παραξενεύει πολλές φορές ακόμη και τους ίδιους τους Νεμεάτες. Η διαφορετικότητα και ποικιλομορφία της περιοχής είναι ασύλληπτη. Για να το συνειδητοποιήσει κάποιος και να κινηθεί εκτός κλισέ οφείλει πρώτα να τη σεβαστεί, να την επισκεφτεί και να την περπατήσει. Ως αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης αρχίζουμε να βλέπουμε σιγά σιγά νέα, σύγχρονα Αγιωργίτικα πιο εκλεπτυσμένα με ισορροπημένο βαρέλι και φίνες εκχυλίσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι ''σταυρώνουμε'' το βαρέλι. Αντίθετα θεωρώ ότι είναι απαραίτητο σε συγκεκριμένα στυλ κρασιών αλλά βάζω στη συζήτηση τη διαχείρισή του. Ακόμη και το πολύ βαρέλι μπορεί να είναι αποδεκτό αν το κρασί το ‘’φοράει’’ καλά. Ποτέ δεν είναι το ποτήρι άσπρο ή μαύρο ειδικά στο κρασί. Αν λοιπόν οι νέες ιδέες, όπως μάλιστα με χαρά άκουσα και από τη νέα γεννιά των οινοποιών (Μαρία Μαλτέζου, Βασίλης Λαφαζάνης, Άρης Τσέλεπος, Δημήτρης Σκούρας, Ευαγγελία Παλυβού), υλοποιηθούν και εξελιχθούν γιατί όχι ακόμη περισσότερο, κερδισμένοι θα είναι και η Νεμέα και το Αγιωργίτικο. 

Εύχομαι μία εξαιρετική Κυριακή

Γιάννης