Τι σημαίνει το single vineyard και άλλες ιστορίες της ετικέτας

Του Γιάννη Καρακάση MW

Έρχομαι στη θέση του απλού καταναλωτή που μπαίνει σε μία κάβα, σε ένα e-shop και προσπαθεί να αγοράσει ο δόλιος ένα κρασί. Ένα κρασί να απολαύσει με το βραδινό του ή τη μεσημεριανή παρέα του. Και τι βλέπει στην ετικέτα; Unfined. Unfiltered. Indigenous yeasts. Ungrafted. Single Vineyard. High Altitude Vineyards. Low Altitude Vineyards. The Lake Effect. Extremely Steep Slopes. Clean Wines. Natural Wines. WTF; Εδώ σίγουρα χρειάζεται λυσάρι για να βγει άκρη με όλες αυτές τις άγνωστες λέξεις ή πρέπει κάποιος να είναι Καθηγητής Πανεπιστημίου με έδρα την ετικετολογία.

Αναρωτιέμαι που απευθύνεται η βιομηχανία κρασιού με όλες αυτές τις πληροφορίες, με όλα αυτά τα παράσημα στην ετικέτα; Σίγουρα όχι στον γενικό καταναλωτή. Τότε; Να πληροφορήσει τον επαγγελματία; Μα λειτουργεί ακριβώς το αντίθετο. Αν ο σκοπός είναι η πραγματική πληροφόρηση του επαγγελματία γιατί δεν μπαίνουν όλα αυτά και ακόμη περισσότερα σε ένα QR Code; Scan, read & enjoy. Γιατί ''χαλάμε'' μία ετικέτα με ένα σωρό άγνωστες λέξεις που οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν και που στην πλειοψηφία τους είναι αδιάφορες;

Ας δούμε μερικά από αυτα. Το unfined δεν έχει καμία ποιοτική απόχρωση (είναι πολύ τεχνική πληροφορία), το unfiltered είναι περισσότερο ενημερωτικό στα λευκά ότι μπορεί να είναι θολερά ενώ το indigenous (wild) yeasts είναι μία συζήτηση από σήμερα μέχρι το επόμενο κυριακάτικο διάβασμα. Έχετε δει κάποιον στη Βουργουνδία που κάνει αυτόχθονες ζυμώσεις εδώ και αιώνες να το αναφέρει; Το ίδιο και στις υπόλοιπες χώρες δεν είναι πολύ συνηθισμένο.

Και η λέξη Single Vineyard λέει κάτι; Διευκρινίζω ότι αναφέρομαι στην καθ' αυτή λέξη single vineyard. Είναι περισσότερο ενημερωτική ή έχει και ποιοτική απόχρωση; Θεωρώ ότι έχει αρχίσει να κουράζει. Ειδικά στην Ελλάδα που ο μέσος όρος του κλήρου είναι μερικά στρέμματα, είναι εξαιρετικά πιθανό το κρασί να προέρχεται από ένα ενιαίο αμπελώνα. Αλλά και πάλι το single vineyard δεν έχει a priori ποιοτική χροιά. Δείχνει την προσπάθεια έκφρασης ενός συγκεκριμένου terroir και υπονοεί μία ποιοτική διάσταση. Αλλά μέχρι εκεί. Το αποτέλεσμα μπορεί όμως να είναι εξαιρετικό ή και κορυφαίο, μπορεί και όχι.

Μπράβο Γιάννη! Μας τα έβγαλες όλα άχρηστα... Όχι ακριβώς αλλά η μπροστινή ετικέτα για εμένα είναι ο καθρέφτης ενός κρασιού. Ειδικά το ελληνικό κρασί έχει τέτοια δύναμη από μόνο του που δεν τα χρειάζεται όλα αυτά. Το μέρος, η περιοχή, η ποικιλία, ο ίδιος ο παραγωγός διηγούνται με πάθος και αλήθεια την ιστορία του κρασιού. Δεν χρειάζεται λοιπόν κάτι εκτός των βασικών πληροφοριών ή αν υπάρχει κάτι πολύ δυνατό που πρέπει να επικοινωνηθεί. Πρόκειται για παλαιά κλήματα, για πραγματικά παλαιά κλήματα ας γραφεί. Έχει την αξία του και δείχνει μία προσπάθεια διατήρησης μίας οινικής κληρονομιάς και παράδοσης. Επιπρόσθετα δεν πρέπει να παραβλέψουμε τον ήδη μεγάλο βαθμό πολυπλοκότητας των ελληνικών ετικετών με ατελείωτα παράπονα από επαγγελματίες και απλούς φίλους. Αλήθεια το Ασύρτικο στα Αγγλικά με πόσους τρόπους το έχετε δει γραμμένο; Assyrtiko, Asyrtiko, Αsyrtico, Assyrtico...

Στον Ρωμαίο και Ιουλιέτα του Σαίξπηρ λέει κάποια στιγμή η Ιουλιέτα, Αχ, Ρωμαίε, Ρωμαίε! Γιατί να είσαι τόσο Ρωμαίος; Αρνήσου τον πατέρα σου! Άλλαξε τ' όνομά σου! Κι αν δεν μπορείς, ορκίσου μου πολύ πως μ' αγαπάς, κ' εγώ δεν θα 'μαι άλλο πια κόρη του Καπουλέττου. Και απαντάει ο Ρωμαίος, τα λόγια σου τα άκουσα. Ονόμασέ με "αγάπη", ξανά βαφτίζοντάς με. Και από τώρα κ' έπειτα Ρωμαίος δεν θα είμαι...

Έτσι είναι και το ελληνικό κρασί. Μία αγάπη. Βαθιά και ουσιαστική. 

Kαλή Κυριακή

Γιάννης

* Ιllustration από τον Mouma (Μανώλη Μουμαλίδη)