ΣΜΟΕ: Μια Νέα Δύναμη στο Ελληνικό Κρασί

Tου Γιάννη Καρακάση MW

Όταν το 2018 είκοσι ένα μικρά οινοποιεία αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, ελάχιστοι θα φαντάζονταν πως έξι χρόνια μετά ο Σύνδεσμος Μικρών Οινοποιείων Ελλάδας (ΣΜΟΕ) θα αριθμούσε 80 μέλη. Πλέον, με φιλόδοξους στόχους και ξεκάθαρο αποτύπωμα στο κρασί που παράγει, ο ΣΜΟΕ επιδιώκει να γίνει ο πιο δυναμικός εκφραστής του "μικρού αλλά ποιοτικού" στο ελληνικό και διεθνές οινικό τοπίο.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Γιάννης Παπαργυρίου – ένας ανήσυχος και παθιασμένος οινοποιός – εξηγεί ότι η φιλοσοφία του ΣΜΟΕ βασίζεται σε αυστηρά κριτήρια: «Δεν είναι θέμα μόνο ποιότητας, αλλά και ποσοτικών προϋποθέσεων. Τα μέλη μας πρέπει να εμφιαλώνουν τουλάχιστον το 75% της παραγωγής τους σε γυάλινο περιέκτη, να έχουν στρεμματικές αποδόσεις κάτω από 1.200 κιλά και να ελέγχουν τουλάχιστον το 60% του αμπελώνα τους». Και αυτά, όπως ξεκαθαρίζει, ελέγχονται πλέον όχι δειγματοληπτικά, αλλά καθολικά.

Η λογική είναι ξεκάθαρη: να προστατευτεί το μικρό μέγεθος ως πλεονέκτημα. «Αν ξεφύγεις σε τόνους, αποχωρείς», λέει ο Παπαργυρίου χωρίς περιστροφές, δηλώνοντας μάλιστα ότι αυτό ήδη εφαρμόζεται. Στόχος του ΣΜΟΕ; Να φτάσει τα 150–200 μέλη και να αποκτήσει φωνή σε θεσμικά επίπεδα, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. «Οι μικροί είναι αυτοί που μπορούν να κάνουν κρασιά με χαρακτήρα. Να καθετοποιήσουν την παραγωγή, να τυποποιήσουν, να διαφοροποιηθούν. Αν το ελληνικό κρασί θέλει να ξεχωρίσει, πρέπει να στηριχτεί σε αυτούς.» Τονίζει επίσης ότι έχουν δοθεί πάρα πολλά χρήματα σε παντός είδους προγράμματα προώθησης χωρίς το αναμενόμενο αποτέλεσμα και αυτό είναι ένα μεγάλο σημείο προβληματισμού.

Κι αν κάποιος φυσιολογικά αναρωτηθεί αν ο ρυθμός διεύρυνσης απειλεί την ποιότητα, η απάντηση έρχεται πάντα στο ποτήρι. Δοκίμασα πρόσφατα περίπου 50 ετικέτες από οινοποιεία-μέλη, αποκαλύπτοντας μια αξιοσημείωτη συνέπεια, αλλά και δημιουργικότητα που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα.

Ασύρτικο και Blends

Το Κτήμα Βουρβουκέλη Ασύρτικο 2023 (13.5%) παρουσιάζει ορυκτή μύτη και κοφτερό στόμα με πολυπλοκότητα, ενώ το Ασλάνης Ασύρτικο 2023 (13%) διακρίνεται για το οξειδωτικό του στυλ, θυμίζοντας κρασιά τύπου Νυχτέρι από τη Σαντορίνη. Το δε Μεθ' Υμών Ακακία 2023 του Ντούγκου (14%), από Ασύρτικο και Sauvignon Blanc, παραμένει πάντα αξιόπιστο, αν και με λιγότερη ένταση αυτή τη φορά, ενώ το Λιάππης Cuvee Blanc Assyrtiko – Muscat 2024 (13.5%) ξεχωρίζει με το Μοσχάτο να δίνει ένταση στη μύτη και ωραίο συμπληρωματικό παιχνίδι στο στόμα. Παράλληλα, το Κτήμα Μιχαηλίδη Sauvignon Blanc, Chardonnay και Ασύρτικο 2024 (13.5%) εντυπωσιάζει με την ισορροπία και τον ξεκάθαρο ρόλο κάθε ποικιλίας, ενώ το Μοσχούδι – Ασύρτικο 2024 (13%) του Παπαργυρίου προτείνει μια πιο ήπια όχι τόσο πολύ in your face, ανθική προσέγγιση με νότες ροδάκινου και grapefruit και ωραίο ορυκτό στόμα.

Λευκά – Αυτόχθονες Ποικιλίες

Το Novita Γουστολίδι 2024 (13%) του Κτήματος Γράμψα έχει χαρακτηριστική μύτη marzipan και τροπικό φρούτο, με πληθωρικό φρούτο, ενώ τα Ορεινά Αρμάκια 2023 (13%) του Πετρακόπουλου εντυπωσιάζουν με την εκφραστική μύτη που θυμίζει μάραθο και λεμόνι, σε συνδυασμό με ορυκτό υπόβαθρο. Το δε Lefko 2023 (13%) του ίδιου παραγωγού, από Μοσχάτο και Βοστυλίδι, είναι πιο γαστρονομικό παρά απεριτίφ, κομψό και καλοφτιαγμένο, ενώ το Βιδιανό 2023 (13%) του Oenops εμφανίζει συγκρατημένη μύτη με ζωηρή οξύτητα και μακριά επίγευση σε ένα δομημένο κρασί παλαίωσης. Από την άλλη η Κυδωνίτσα 2023 (13%) του Βατίστα προσφέρει αρώματα που μοσχατίζουν και ωραίο grapefruit, με ισορροπημένο στόμα, ενώ η Μαλαγουζιά Barrique 2023 (13.5%) Wine Therapy, παρά το καλό πάντρεμα με το βαρέλι, χρειάζεται ακόμα χρόνο για να αναδειχθεί το φρούτο. Στα Σαββατιανά το Cuvee Vouno 2021 του Μυλωνά είναι ένα case study πολυπλοκότητας και value for money για την ποικιλία ενώ η Ρετσίνα Nature 2024 Γκίκα μπαίνει και αυτή με αξιώσεις στο παιχνίδι των κρασιών ήπιας παρέμβασης.

Outside the Box

Το Blanc de Noir Ξινόμαυρο 2024 (13%) του νέου οινοποιείου Μάρα, αν και δηλώνεται λευκό, στην πραγματικότητα είναι ροζέ, με τομάτα, ανθικά στοιχεία, ωραία οξύτητα και λίγες τανίνες. Ο Παπαθανασίου, με το Blanc de Noir Limniona x Moschato 2024 (12.5%), παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα και ιντριγκαδόρικη ερμηνεία αυτών των δύο ποικιλιών ενώ το Νόστος Ρωμέικο 2017 (14.5%) Manoussakis είναι ένα love it κρασί αν είσαι ανοιχτόμυαλος (σίγουρα οι σομελιέ θα το λατρέψουν) αφού ξεδιπλώνει ένα ξεκάθαρο πολύπλοκο αρωματικό προφίλ με μύτη που συνδυάζει ντομάτα και ώριμη φράουλα και οξειδωτικό χαρακτήρα, ενώ η Ηλέκτρα 2023 (11.5%) του Κούκου, από Σιδερίτη σε orange στυλ, έχει ζαχαρωμένα αρώματα μελιού και ροδακινοβερίκοκου με κομψές τανίνες.

Ροζέ

Στα ροζέ ξεχώρισα μία ωραία τετράδα το Infinity Rose 2024 (12.5%) του Πυργάκη, από Μοσχοφίλερο, Gewürztraminer και Αγιωργίτικο, με έντονη αρωματική μύτη με νότες λουκουμιού και τριαντάφυλλου, ενώ το Ξινόμαυρο Ροζέ 2023 (12.5%) του Τσικρικώνη είναι πιο συγκρατημένο αρωματικά, διατηρώντας ωστόσο την τυπικότητα στο στόμα. Το Roz 2023 (12.5%) του Πετρακόπουλου είναι κομψό και φρουτένιο, με απαλή μύτη και στρογγυλό στόμα, ενώ το Μοσχόπολις Αιώρα, από Ασύρτικο και Ξινόμαυρο, προτείνει έναν πιο σύνθετο χαρακτήρα, με δομή και ένταση.

Ερυθρά

Η Λημνιώνα του Καρανίκα συνεχίζει την ανοδική της πορεία με κομψότητα και πολυπλοκότητα φρούτου, ενώ το Exis 2024 (12%) του Μανωλεσάκη, από Μοσχόμαυρο και Λημνιό, συνδυάζει αρώματα κερασιού και καπνού, αν και η γλυκύτητα και οι τανίνες στο στόμα χρειάζονται εξισορρόπηση. Το Cyclops 2024 (12.3%) του Maron Winery προσφέρει ένα ελκυστικό νεανικό, φρουτώδες και φραουλένιο Μαυρούδι, ενώ η Νεμέα του Δημόπουλου ξεχωρίζει για την ισορροπία και τη δομή της. Τέλος, το οινοποιείο Κάππα στη Νάουσα αφήνει υποσχέσεις με ένα Ξινόμαυρο που δείχνει συνέπεια και προοπτική.

Ο ΣΜΟΕ μεγαλώνει το αποτύπωμα του καθημερινά στοχεύοντας να αναδείξει την αυθεντικότητα και τη δυναμική του ελληνικού μικρού οινοποιείου. Και αν συνεχίσει έτσι, σύντομα δεν θα είναι πια "μικρός". Και εύχομαι πιο ουσιαστικός.

Γιάννης Καρακάσης