Το μυστήριο της Μαλαγουζιάς ξεδιαλύνεται

Ένα από τα πολύ ιντριγκαδόρικα κομμάτια του workshop ήταν το θέμα της προέλευσης της ποικιλίας και το πώς αυτή μεταφέρθηκε από την Ναύπακτο στο Πόρτο Καρράς. Θυμίζω λίγο τα βασικά. Ο Ευάγγελος Γεροβασιλείου εξήγησε ότι ο Χαράλαμπος Κοτίνης που εργαζόταν για το Ινστιτούτο Αμπέλου είχε φυτέψει έναν πειραματικό αμπελώνα και από εκεί πήγαν οι πρώτες κληματίδες στο Πόρτο Καρράς το 1970 σύμφωνα με τον Κοτίνη ή το 1968-69 σύμφωνα με τον Νικολούδη γεωπόνο του Πόρτο Καρράς. Στη συνέχεια ο Ευάγγελος Γεροβασιλείου διατύπωσε την άποψη ότι η ποικιλία είχε αγνοηθεί παντελώς μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 80. 

Που φυσικά έθετε ένα ακόμα ερώτημα του πως υπήρχε πειραματικός αμπελώνας αν η ποικιλία ήταν στα αζήτητα μέχρι την δεκαετία του 80. Μερικές ημέρες μετά η κ. Κουράκου μιλώντας με τον κ. Γεροβασιλείου ξεκαθάρισε τα πράγματα υποστηρίζοντας ότι οι κληματίδες προσφέρθηκαν από τον Κοτίνη και το Ινστιτούτο Οίνου στον καθηγητή Λογοθέτη που φύτεψε έναν πειραματικό αμπελώνα στο Πόρτο Καρράς σύμφωνα με την συμβουλή της κ. Κουράκου. 

Όλα αυτά και με πολύ μεγαλύτερη ανάλυση περιγράφονται στο βιβλίο της κ. Κουράκου για την ποικιλία που εκτείνεται σε 40 σελίδες και που προσπαθεί να βάλει τα πράγματα σε τάξη πέραν κάθε αμφισβήτησης. Μερικά από τα πιο σημαντικά σημεία του βιβλίου τα αναφέρω παρακάτω αλλά σε κάθε περίπτωση είναι καλή ιδέα να το αγοράσετε το βιβλίο για να έχετε μία πλήρη εικόνα για την γοητευτική αυτή ποικιλία. 

Συγκεκριμένα αναφέρει:

• Ως τόπο καταγωγής την Ναύπακτο και το Μεσολόγγι με πρώτη αναφορά το 1888 από τον Όθωνα Ρουσόπουλο (πληροφορία επιβεβαιωμένη από τον γεωπόνο Χαρ. Κοτίνη)

• Πέρασαν 55 χρόνια από την έκδοση Ρουσόπουλου χωρίς άλλη γραπτή αναφορά μέχρι την πρώτη αμπελογραφική περιγραφή της ποικιλίας το 1943 από τον Βάσο Κριμπά.

• Μετά τον Β’ Παγκ Πόλεμο η ποικιλία καλλιεργούταν ως συγκαλλιέργεια με το Μοσχούδι και διάφορους Ροδίτες όμως με την οικοπεδοποίηση στην πεδιάδα της Ναυπάκτου και την ανάπτυξη στο Μεσολόγγι η ποικιλία σχεδόν εξαφανίσθηκε από τον τόπο καταγωγής της (πληροφορία από Κοτίνη)

• Όταν ο Βασίλης Λογοθέτης (καθηγητής Αμπελουργίας στο ΑΠΘ) ανέλαβε την εγκατάσταση του αμπελώνα του Πόρτο Καρράς εκτάσεως 4500 στρεμμάτων έθεσε ως όρο την συνεργασία με την κ.Κουράκου για την επιλογή των ποικιλιών. Έτσι και έγινε το 1967.

• Την ίδια χρονιά το 1967 το Ινστιτούτο Αμπέλου προμηθεύτηκε εμβολιοκληματίδες από τα λίγα κλήματα που είχε ο αμπελουργός Βαλανδρέας στο Νεοχώρι κοινότητα του Μεσολογγίου. Τούτο διεκπεραιώθηκε από τον Κοτίνη που εργαζόταν τότε στην επιθεώρηση Γεωργίας Πατρών.

• Μερικές από αυτές τις κληματίδες το Ινστιτούτο Οίνου έστειλε στον καθηγητή Λογοθέτη για να φυτευθούν μαζί με άλλες ελληνικές ποικιλίες στον αμπελώνα Καρρά. (εδώ η κ. Κουράκου δεν μνημονεύει ακριβώς την ημερομηνία) αλλά θα υποθέσω ότι ήταν δύσκολο όλα να γίνουν το 1967. Θα μπορούσε όμως ίσως....

• Κάθε χρόνο το Κτήμα Καρρά έστελνε μέρος της παραγωγής προς οινοποίηση στο πειραματικό οινοποιείο του Ιδρύματος και από τις πρώτες οινοποιήσεις 1970-1974 είχε επισημανθεί το δυναμικό της.

• Ο Ευάγγελος Γεροβασιλείου διαπίστωσε από την αρχή τις προοπτικές αυτής της ποικιλίας ώστε το 1981 που είχε αρχίσει να ωριμάζει η σκέψη για την δημιουργία δικού του αμπελώνα φύτευσε αρχικά 12 στρέμματα με Μαλαγουζιά και το 1983 ακόμα 15 από συνολικά 30 στρέμματα (το υπόλοιπο Ασύρτικο). Το 2016 οι φυτεύσεις είναι 250 στρέμματα κάτι που δικαίως αναγνωρίζει στον Ευάγγελο Γεροβασιλείου αυτόν που ανέδειξε την Μαλαγουζία φορώντας της το γοβάκι και αναδεικνύοντας την βασίλισσα.

• Ο ρόλος της άλλης μεγάλης κυρίας κ. Ρωξάνης Μάτσα είναι μεγάλος όσον αφορά την δημιουργία εμβολίων καθότι οι εμβολιοκληματίδες βρήκαν φιλόξενο τόπο στο Κτήμα Μάτσα με αποτέλεσμα να βοηθήσει σημαντικά στην εξάπλωσή της ποικιλίας.

• Την δεκαετία του 80 ο καθηγητής Σταύρακας με προτροπή του Γεροβασιλείου υπεύθυνου οινολόγου του Πόρτο Καρράς φύτευσε τα πρώτα 60 στρέμματα Μαλαγουζιά σε προνομιακή θέση πλησίον του Ασύρτικου στο Κτήμα Πόρτο Καρράς όταν διαπιστώθηκε ότι το έδαφος της μικρής έκτασης που καταλάμβανε τότε η ποικιλία δεν ήταν κατάλληλο.

Περισσότερα για τη Μαλαγουζιά στα παρακάτω link:

Μαλαγουζιά Workshop, Τι μάθαμε για την ποικιλία;

All you wanted to know about Malagousia with reviews of top 10

The Malagousia Mystery