Γυάλινη φιάλη και CO2, o ελέφαντας στο δωμάτιο
Του Γιάννη Καρακάση MW
Ταξίδι αστραπή στο Βισμπάντεν όπου μαζί με το Γρηγόρη Μιχαήλο είχαμε την χαρά και την τιμή να παρουσιάσουμε σε ένα καταπληκτικό κοινό στα πλαίσια του Συμποσίου των Masters of Wine 21 ελληνικά κρασιά από τα 50 Great Greek Wines. Όμως αυτό δεν είναι ένα άρθρο για αυτή την σημαντική στιγμή. Είναι για κάτι εντελώς διαφορετικό.
Το πως σκεπτόμαστε και το πως όλα είναι συνδεδεμένα τελικά μεταξύ τους. Μιλάω λίγο ίσως με γρίφους αλλά θα το εξηγήσω ευθύς αμέσως. Σε μια συζήτηση που είχα με το διάσημο Αλσατό οινοποιό Olivier Humbrecht που παράγει κάποια από τα πιο συγκλονιστικά λευκά κρασιά στον κόσμο αναλύσαμε λίγο το κομμάτι της υιοθέτησης της ελαφριάς φιάλης. Τα τελευταία χρόνια η οινική βιομηχανία προσπαθεί και με αυτό τον τρόπο να μειώσει το περιβόητο αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα/CO2 που είναι υπεύθυνο σε πολύ μεγάλο ποσοστό για την κλιματική αλλαγή. Σε ένα πολύ πρόσφατο άρθρο της η Jancis Robinson αναφέρεται σε μία συνεισφορά κατά 29% από την γυάλινη φιάλη στις εκπομπές CO2 (free to read article). Σε παλαιότερο δε δικό μου άρθρο σημειώνω ότι η μεγαλύτερη επίδραση της οινικής βιομηχανίας στις εκπομπές CO2 εντοπίζεται στη συσκευασία του κρασιού (46% του συνολικού παραγόμενου CO2 σε σύγκριση με 32% εξαιτίας της παραγωγικής διαδικασίας). Και όταν λέμε συσκευασία εννοούμε κατά 85% το γυαλί. Δηλαδή ο φταίχτης κατά περίπου 40% στις συνολικές εκπομπές CO2 είναι η γυάλινη φιάλη.
Φυσικά να μειωθεί συζητάμε με τον Olivier αλλά το ζήτημα μίας ελαφριάς φιάλης (που παρεμπιπτόντως είναι σε έλλειψη) είναι πιο σύνθετο. Οι φθηνές φιάλες είναι συνήθως σε περιοχές απομακρυσμένες από την Ευρώπη όπως για παράδειγμα το Ντουμπάι σχολιάζει ο Humbrecht στο οποίο υπάρχει αφθονία άμμου. Άρα κάποιος μπορεί να αγοράζει μία σχετικά ελαφριά φιάλη των 400 γρ και να νιώθει καλά με τον εαυτό του και τη συνεισφορά του στη μείωση του αποτυπώματος αλλά μάλλον θα έπρεπε να υπολογίσει και τις εκπομπές CO2 λόγω της μεταφοράς τους; To ίδιο μπορεί να συμβαίνει με οτιδήποτε ανάλογο που εμφανίζεται πιο οικολογικό, ένα τρακτέρ για παράδειγμα ή παρόμοια μηχανήματα.
Στην εξίσωση δηλαδή θα πρέπει να μπει και αυτός ο παράγοντας της μεταφοράς στο σημείο χρήσης. Άραγε τι είναι πιο βιώσιμο; Μία βαρύτερη φιάλη ή μια ελαφρύτερη που έρχεται από την άκρη του κόσμου; Φυσικά και κατηγορηματικά θα προτιμήσουμε την ελαφρύτερη που τελικώς θα ταξιδέψει στον τελικό καταναλωτή με χαμηλότερες εκπομπές αλλά εδώ φαίνεται πως η βιομηχανία μπορεί να είναι και λίγο υποκριτική. Στην meta ουσία της όλα σχετίζονται μεταξύ τους. Και δεν πρέπει να τα βλέπουμε επιφανειακά.
Η βιωσιμότητα και η αειφορική διαχείριση ως προέκταση δεν επιτρέπεται να είναι αποσπασματική αλλά μόνο ολιστική. Χρειάζεται η δημιουργία μίας κουλτούρας για να τις κατανοήσουμε και να τις διαχειριστούμε ως έννοεις αλλά και ως ενέργειες. Δεν αρκεί να φυτεύει κάποιος 1000 δένδρα σε έναν αμπελώνα αν αυτό γίνει με βίαιους τρόπους που θα έχουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Ο κόσμος δηλαδή πρέπει να είναι συνειδητοποιημένος ότι δεν αρκεί να πει ότι είναι vegan αν ενδιαφέρεται για την προστασία των ζώων και τον πλανήτη γενικά, αν συνεχίζει να τρώει αβοκάντο που έρχονται από την Καλιφόρνια με αεροπλάνα. Είναι ένας πολύ σύνθετος κόσμος αυτό που έχουμε δημιουργήσει.
Καλή Κυριακή
Γιάννης