Η παρεξήγηση των Φυσικών Κρασιών – Ας μιλήσουμε επιτέλους για vignerons
Tου Γιάννη Καρακάση MW
Δεν είχα κανένα απολύτως σκοπό να γράψω ξανά για τα φυσικά κρασιά, μέχρι που μια ατάκα από έναν μαθητή μου στη σχολή WSET που έχουμε στην Κύπρο μου άλλαξε εντελώς γνώμη. Ποια είναι η ατάκα; Λίγη υπομονή παρακαλώ. Έχω αναφέρει πολλές φορές ότι η αλόγιστη χρήση του όρου "φυσικά κρασιά" για λόγους marketing, δεν με εκφράζει. Τη θεωρώ απολύτως βαρετή και ξεπερασμένη, όπως είναι και η ίδια ιδέα των natural wines πλέον σε πολλά μέρη του κόσμου.
Υπάρχουν πολλά οινοποιεία που ανεβαίνουν στο όχημα μόνο και μόνο επειδή τα φυσικά κρασιά θεωρούνται cool. Μαζί με πικ-απ και βινύλια, κοπιάρονται πλέον απ’ άκρη σ’ άκρη. Δεν έχει σημασία τόσο πολύ τι είναι μέσα στο ποτήρι, αρκεί η ετικέτα να γράφει κάτι με fuck ή το σκίτσο να παραπέμπει συχνά σε κάτι σεξιστικό. Το αποτέλεσμα όμως, πολλές φορές, είναι ένα απίστευτο όργιο ελαττωμάτων, που ούτε ο πιο hipster καταναλωτής δεν θα έκανε αποδεκτό. Αρώματα βρόμας, σκατίλας (όχι ευγενούς), κόλλας, βερνικιού, και μια αίσθηση ότι ο Tom και ο Jerry κάνουν πάρτι στο στόμα. Και όμως, ο κόσμος γουστάρει. Ίσως πρέπει να το δούμε αυτό, γιατί αν μαθαίνουμε τους καταναλωτές να πίνουν κακά κρασιά που μυρίζουν ιδρωτίλα και βρώμικες κάλτσες, τότε Houston, έχουμε πρόβλημα. Τις προάλλες δοκίμασα ένα φυσικό κρασί από παραγωγό φημισμένο για αυτά τα κρασιά που κόστιζε μάλιστα κοντά στα 50 ευρώ λιανική και ήταν ειλικρινά και να με συγχωρείτε - για τα σκουπίδια. Είχα πολύ καιρό καιρό να πιω τόσο κακό κρασί.
Από την άλλη, αν κάτι είναι καλό και πλέον πιο συχνά είναι, είναι υποχρέωσή μου να το επικοινωνήσω. Παρότι έχω γράψει ένα μίνι βιβλίο για τα Φυσικά Κρασιά, προσπαθώντας να προστατέψω τον κόσμο από αυτό που ερχόταν, δηλώνω ότι δεν με ενδιαφέρει καθόλου η ταμπέλα. Θα προτιμούσα όλο αυτό να γίνεται σιωπηλά, χωρίς ταμπέλες, χωρίς φωνές. Πες μου απλά πώς φτιάχνεις το κρασί σου και άσε με να βγάλω εγώ τα συμπεράσματά μου -μην μου λες πόσο φυσικό είναι και άλλες τέτοιες ιστορίες. Από την άλλη, αν ένα κρασί είναι καλό, είναι υποχρέωσή μου να το επιβραβεύσω. Το γράφω δεύτερη φορά γιατί έχει τη σημασία του. Όχι μόνο δεν είναι ντροπή, αλλά υποχρέωση στον τίτλο μου. Μερικά από τα μεγαλύτερα κρασιά στον κόσμο είναι φτιαγμένα με μη παρεμβατικό τρόπο από αμπελώνες κόσμημα όμως δεν σχετίζονται μαρκετινίστικα με τις δύο, για πολλούς, κακές λέξεις.
Η ατάκα που τα ξεκίνησε όλα
Κάναμε την εισαγωγή μας και ελπίζω να ήμουν σαφής και κατανοητός. Πίσω στην ατάκα που ειπώθηκε στην έκθεση Βάκχες 5.0. Τι μου είπε ο αγαπητός μου μαθητής; "Ότι εμένα δεν μου αρέσουν τα φυσικά κρασιά, αλλά ήρθα για την εμπειρία". Ποια φυσικά κρασιά, του λέω. Εδώ έχει κυρίως μικρούς vignerons, μικρούς αμπελουργούς, που πολλοί από αυτούς έχουν ελάχιστη σχέση με αυτό που έχεις στο μυαλό σου για τα φυσικά κρασιά. Μπορεί να έχουν σχέση με τη βιοδυναμική ή τη βιολογική καλλιέργεια, αλλά ποτέ πριν δεν είδα καλύτερη αντιπροσώπευση στις Βάκχες. Και ξέρετε ότι τις ενστάσεις μου τις γράφω.
Τι σχέση έχει ο Ζαφειράκης, ο Καρανίκας ή ο Πετράκοπουλος με το marketing των φυσικών κρασιών; To ίδιο και ο Μαρκοβίτης, το οινοποιείο Acra και πολλοί ακόμη. Ίσως πρέπει και η ίδια η έκθεση να το επικοινωνήσει καλύτερα. Εγώ στις Βάκχες βλέπω πρώτα αμπελουργούς και μετά προσπάθεια για terroir κρασιά. Τα καταφέρνουν όλοι; Όχι αλλά κάθε χρόνο είναι και καλύτεροι ή τουλάχιστον αυτό ένιωσα φέτος.
Οινοποιεία και μουσικές κατηγορίες
Από τα 31 οινοποιεία που συμμετείχαν φέτος, θα τα χώριζα σε τρεις κατηγορίες μουσικής για να αντιληφθείτε λίγο τον «ήχο» τους.
Classic Rock (οινοποιεία που παίζουν σχετικά safe): Ζαφειράκης, Καρανίκας, Πετράκοπουλος, Aori, Μαρκοβίτης, Χατζηδάκης, Μίττας (παίζει και στην επόμενη κατηγορία), Magoutes, Acra, Milia Riza, Μύστης, Boυνί Παναγιά, Tsililis Terres, Κοντογιάννης, The Wine Labourers, Endochora (σχεδόν το 50% των οινοποιείων)
Alternative Rock (οινοποιεία με ελάχιστες παρεμβάσεις που διαχειρίζονται εξαιρετικά το σταφύλι): Sclavos, Τετράμυθος, Sant'or, Aoton (με επικάλυψη και στην πρώτη κατηγορία), Mαλίχιν (με επικάλυψη στην πρώτη κατηγορία),
Progressive Rock (οινοποιεία υποσχόμενα με πιο extreme φιλοσοφία): Μυρσίνη, Ampelourgein, Thalassinos, Γεώργας, Παναγιώτου, The Knack Project (με επικάλυψη και στη δεύτερη κατηγορία), Κοντοζήσης, Σειτανίδη, Καρίμαλης
Δοκιμές και εντυπώσεις
Δοκίμασα από όλα τα οινοποιεία τουλάχιστον 2-3 κρασιά και έχω να πω ότι η Βάκχες 5.0 ήταν η καλύτερη που έχω πάει έως τώρα. Πέρυσι είχα διατυπώσει αρκετές ενστάσεις, φέτος βρήκα το 95% των κρασιών χωρίς θέματα, με πραγματικό χαρακτήρα, ξεκάθαρη ταυτότητα και ποιότητα. Το "φυσικό" δεν είναι το ζητούμενο. Το ζητούμενο είναι να γίνονται κρασιά που σέβονται την πρώτη ύλη και την έκφραση του terroir. Αν αυτό έρχεται μέσα από βιολογικές ή βιοδυναμικές πρακτικές, ακόμα καλύτερα, αλλά η ταμπέλα δεν θα πρέπει να επισκιάζει την ουσία.
Κρασιά που λάτρεψα
Αμπελουργείν Anthosmia (Θραψαθήρι - Μοσχάτο)
Πετρακόπουλος Ζακυνθινό
Καρανίκας Λημνιώνα
Ζαφειράκης Μικρόκοσμος Μαλαγουζιά (mineral και ιδιοσυγκρατική)
Τετράμυθος Μαύρο Καλαβρυτινό Ροζέ
Μαλίχιν Φουρφουράς Βιδιανό (εκπληκτικό βάθος φρούτου και τελείωμα)
Μαρκοβίτης Νάουσα 2021 (Όταν κυκλοφορήσει θα γράψει εποχή)
Χατζηδάκης Ραμπελιά (μεγαλειώδης Σαντορίνη)
Βουνί Παναγιά Μοροκανέλα από τις μικρο οινοποιήσεις
Sclavoς Dark Lady Mavrodaphne (η τέλεια έκφραση της Μαυροδάφνης δεξαμενής)
Κρασιά που απόλαυσα
Σειτανίδη Pilinos Viognier
Edenia Fuxia με το σπάνιο Ζαλοβίτικο στο χαρμάνι
Aori Σάνταλος Κοτσιφάλι
Ενδοχώρα Κοτσιφάλι
Μίττας Νάουσα
Acra Κυδωνίτσα
Mystis Γιαννούδι ροζέ
Sant'or Santameriana Orange
The Wine Laboureres Μαυροδάφνη
Μagoutes Μοσχόμαυρο
Κρασιά που με δυσκόλεψαν xωρίς όμως να με προβληματίσουν
Γεώργας Μαλαγουζιά Ασύρτικο
Kαρίμαλης Αραλλέ
Μυρσίνη Άμμος Ασύρτικο
Κοντοζήσης Clear Skies Fear No Bolts (Μαλαγουζιά, Ασύρτικο, Ξινόμαυρο)
Η συζήτηση γύρω από τα φυσικά κρασιά θα συνεχιστεί. Αλλά ας βάλουμε λίγο τάξη: ας μιλήσουμε επιτέλους για καλό κρασί και vignerons, όχι για μόδες και ταμπέλες.
Γιάννης Καρακάσης
Αφιερωμένο σε ένα φίλο που έφυγε νωρίς. Καλό σου ταξίδι Μανώλη.