Που βρίσκεται το καλύτερο value στο ελληνικό κρασί
Του Γιάννη Καρακάση MW
Πρόσφατα ξαναμοιράστηκα στα social media μου δυο παλαιότερα άρθρα μου για το περιβόητο value for money. Στο ένα από αυτά υποστήριζα ότι το VFM έχει ένα πολύ προσωπικό χαρακτήρα και είναι εν πολλοίς μία ουτοπία, ένα ψέμα. Αυτό που μετράει στο τέλος είναι πως σε κάνει και νιώθεις και όχι μόνο τι γεύεσαι.Το πρώτο άρθρο το διαβάζετε εδώ και το δεύτερο εδώ. Προφανώς ένας έμπειρος επαγγελματίας γευσιγνώστης μπορεί να εντοπίσει το καλύτερο σε διάφορες κατηγορίες τιμής αλλά για τον κάθε καταναλωτή το τι προσδοκά και τι τελικά λαμβάνει είναι μία καθαρά προσωπική υπόθεση. Με ενδιαφέρον και χωρίς ιδιαίτερη έκπληξη είδα ότι ο κόσμος πάντα αναζητά και καλά κάνει, τη μεγαλύτερη δυνατή απόλαυση, ξοδεύοντας τα λιγότερα χρήματα. Ποιος δεν θα ήθελε λοιπόν να κάνει το καλύτερο deal όταν αγοράζει κρασί ή ακόμα και ένα ρολόι; Σε όλες τις περιπτώσεις όμως όταν αγοράζεις premium ή και luxury προϊόντα οφείλεις να είσαι συνειδητοποιημένος ότι θα πληρώσεις χ λεφτά είτε λέγεται Rolex είτε λέγεται Mouton. Παρεμπιπτόντως αν ψάχνετε VFM στο Mouton δείτε τις χρονιές του 08 και 11 και όχι το 09 και 10.
Στο κρασί τα πράγματα είναι κάπως ιδιαίτερα όσον αφορά την ποιότητα με το σκεπτικό ότι πλέον πολλά κρασιά, για να μην πω τα περισσότερα, έχουν κάποια στιγμή, κάπου και από κάποιον λάβει ένα 92, ένα 95 ή και ένα 97/100. Είναι δύσκολο πλέον να βρούμε κρασί που παίρνει κάτω από 90, ακόμη και το 90 μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους παραγωγούς ως προσβολή. Δηλαδή πλέον η βαθμολογία από μόνη της δεν λέει κάτι (εξαιρέσεις πάντα υπάρχουν και θα υπάρχουν). Αντίθετα στο παρελθόν με το που έπαιρνε ένα κρασί 95/100 τσουπ η τιμή του εκτοξευόταν. Αυτό που είναι σημαντικό στις μέρες μας είναι η φήμη και η ζήτηση. Δεδομένης της μεγάλης ζήτησης που υπάρχει από μεγάλες αγορές όπως της Ασίας και της ταυτόχρονης μικρής προσφοράς των terroir κρασιών με το που γίνεται γνωστό ένα κρασί είναι εξαιρετικά πιθανό να ανεβάσει τιμές εκεί κοντά στη στρατόσφαιρα των χιλιάδων ευρώ. Περίπου όπως ένα έργο τέχνης.
Εστιάζοντας στο ελληνικό κρασί τώρα που είναι το θέμα μας είναι φυσικά μία εξαιρετική επιλογή - και πιθανώς στις κατηγορίες τους πολύ καλά VFM ειδικά όταν διαθέτουν και μεταπωλητική αξία - μια Αντιγόνη από τον ιδιοφυή Οικονόμου ή μια Βράνα Πέτρα από τον Χάρι Ποτερ του Ξινόμαυρου Απόστολο Θυμιόπουλο ή ένα Rare από το Τ-οινος, κρασιά που έδωσαν μία μεγάλη ώθηση στην premium κατάσταση για το ελληνικό κρασί. Όμως πλέον οι τιμές έχουν σκαρφαλώσει ακόμη και πάνω από τα 100 ευρώ και συνεπώς απευθύνονται σε πολύ συγκεκριμένους καταναλωτές. Επίσης αν ψάχνετε το καλύτερο deal μέχρι τα 20 ή 25 ευρώ να ενημερώσω πως και οι Σαντορίνες δεν είναι το ιδανικό μέρος καθότι τα αρχικά κρασιά των κορυφαίων οινοποιείων είναι ή θα είναι σύντομα παραπάνω από τα 30 ευρώ. Οπότε τι κάνουμε και πολύ περισσότερο τι πίνουμε;
Πολύ συχνά βρίσκω ότι το καλύτερο value, αν δω αυστηρά τι κρύβεται στο ποτήρι χωρίς την έλξη που ασκεί η ετικέτα, βρίσκεται ''στη μέση'' των κρασιών ενός παραγωγού ή σε ετικέτες λιγότερο δημοφιλείς από κορυφαίους παραγωγούς. Στα πολύ φθηνά κρασιά ενδεχομένως να ήθελα περισσότερο χαρακτήρα ενώ στα πολύ ακριβά πιθανώς η απαιτητική μου παλέτα μου να διατυπώσει ενστάσεις όσον αφορά το αλκοόλ και το βαρέλι.
Με τη γενική παρατήρηση ότι θεωρώ σε διεθνές πλαίσιο εξαιρετικό, γενικά, το VFM των ελληνικών κρασιών με δεδομένο ότι συχνά έρχονται από παλαιά κλήματα (στην Ελλάδα περισσότερο του 50% των αμπελώνων φύονται με κλήματα μεγαλύτερα σε ηλικία των 30 ετών σύμφωνα με τη eurostat), από άνυδρους αμπελώνες και διατίθενται σε μικρές αρτιζάνικες παραγωγές παραθέτω μερικά μόνο από τα δικά μου κορυφαία παραδείγματα εστιάζοντας στην κατηγορία τιμής έως τα 20 ευρώ (μέχρι τα 25 ευρώ για Σαντορίνη). Σε επόμενο άρθρο θα αναλύσω την κατηγορία 20 έως 40 ευρώ.
Ξεκινώντας από τα χαμηλά πολλά Σαββατιανά στα 10 ευρώ και μάλιστα από παλαιά και άνυδρα αμπέλια είναι εξαιρετικές επιλογές. Σημειώνω δύο, το Άωτον Σαββατιανό στα 10,50 (όψιμος τρύγος, αυτόχθονη ζύμωση, ελάχιστες παρεμβάσεις, μεγάλες δυνατότητες παλαίωσης) και το Ακριώτου Ορειβάτης Σαββατιανό Άγριες ζύμες (παλαιά αμπέλια, αυτόχθονες ζύμες και οινολάσπες για αρκετούς μήνες. Στο τελευταίο ανεβαίνουμε στα 15€.
Πιο νότια στην Κρήτη οι κρητικές ποικιλίες είναι καταπληκτικές και το Θραψαθήρι των περίπου 1000 στρεμμάτων που δεν έχει καμία σχέση με το Αθήρι, μαγικό. Και εδώ δύο ωραιότατες επιλογές είναι το Αμαργιωτάκης Θραψαθήρι και το Λυραράκης Θραψαθήρι "Αρμί" στα 17 και 19€ αντίστοιχα αν και θα τα προτιμούσα χαμηλότερα σε τιμή.
Στη Σαντορίνη ελάχιστα πράγματα έχουν απομείνει κάτω από τα 25€. Η Σαντορίνη Καραμολέγκου (ακόμη κάτω από το ψυχολογικό όριο των 25€) και το Ασύρτικο από το Κτήμα Αργυρού (αν καταφέρετε να το εντοπίσετε στην κατηγορία τιμής που συζητάμε γιατί έχει ανέβει τελευταία) είναι δύο τέτοιες περιπτώσεις. H πολύ αξιόλογη, δε, Σαντορίνη Βενετσάνου βρίσκεται μερικά σεντς πάνω από τα 25 ευρώ. Εκτός Σαντορίνης η Αρετή Ασύρτικο από το Κτήμα Βιβλία Χώρα παλαιώνει φανταστικά ειδικά σε μεγάλες χρονιές όπως το 2016 και η τιμής της αιωρείται πλησίον των 20€.
Στην Πελοπόννησο βρίσκουμε επίσης εξαιρετικές VFM προτάσεις. Παρά το γεγονός ότι έχει ανεβάσει λίγο τιμές θεωρώ τα κρασιά του Τετράμυθου ασυναγώνιστα στην κατηγορία τιμής τους. Βιολογική καλλιέργεια, ελάχιστες παρεμβάσεις με μεγάλη καθαρότητα φρούτου όμως δίνουν κρασιά με χαρακτήρα όπως ο Ροδίτης και ο Σιδερίτης και το σπάνιο Phelloe Nature όλα στην περιοχή των 18 έως και 20€. Στην ίδια περιοχή πρόσφατα εντυπωσιάστηκα από το Pinot Noir του κτήματος Μέγα Σπήλαιο που είναι παρακαλώ κάτω από τα 12€ ενώ το Οινοποιείο Ρούβαλη σε μία νέα του εποχή αναδεικνύει τη Μαυροδάφνη σε δύο μάλιστα εκδοχές. Βρίσκουμε την παρφουμαρισμένη και μεταξένια Τσιγγέλω κάτω από τα 17€.
Μία άλλη περίπτωση άξια λόγου είναι το Sant'or του βιοδυναμιστή Παναγιώτη Δημητρόπουλου που ο Ροδίτης Nature είναι στα 14 και το εκπληκτικό και ζουμερότατο Αγιωργίτικο κάτω από 10! Στη δε Μαντινεία που έτσι και αλλιώς το Μοσχοφίλερο διαθέτει πολύ εντυπωσιακό VFM, μία νέα ανακάλυψη προέρχεται από το ανερχόμενο οινοποιείο Μορόπουλου όπου το Noέμβρης Late Harvest Μοσχοφίλερο (15€) με τα λίγα ζαχαράκια του είναι ιδανικό για τα πολύ της μόδας σεβίτσε και πικάντικα ξεκινήματα ενός γεύματος.
Να κλείσω με Ξινόμαυρα αναφέροντας μία πολύ δυνατή τριάδα που είναι στα 17-18 €. Γουμένισσα Χατζηβαρύτη οινοποιημένη πλέον με τη φροντίδα της Χλόης, Oenops Ξινόμαυρο και Γη και Ουρανός Θυμιόπουλου.
Θυμίζω ότι αυτή δεν είναι μία απόλυτη λίστα αλλά μία επιλογή με έμφαση σε νέες δουλειές ενώ αν θέλετε ρίξτε και μία ματιά στα περσινά κορυφαία VFM κρασιά στην κατηγορία έως 12 ευρώ (κατηγορίες Great Value Whites & Reds) όπως τα ανέδειξαν οι κριτές του 50 Great Greek Wines.
Καλό δεκαπενταύγουστο
Γιάννης