10 June 2018

Ροζέ κρασιά: Περισσότερο από κρασιά των διακοπών και της πισίνας;

Έχουν γραφτεί αναρίθμητα άρθρα, blog posts, αναρτήσεις στα social media για τα ροζέ κρασιά. Για το πόσο χαριτωμένα, γοητευτικά και παρεΐστικα είναι. Που είναι γεγονός. Για το πόσο απολαυστικά είναι ειδικά το καλοκαίρι. Που είναι επίσης αλήθεια. Μέχρι φυσικά να δεις τον λογαριασμό και να αναρωτηθείς σε αρκετές περιπτώσεις γιατί δεν παράγγειλες κάτι πιο αξιόλογο ή γιατί δεν παράγγειλες ένα Gin Mare με tonic και δώρο το κλωναράκι δενδρολίβανο…

Διάβασμα 3 λεπτών.

Μερικά απαραίτητα νούμερα. Tα ροζέ ως κατηγορία αντιπροσωπεύουν το 10% του παγκόσμιου μάρκετ αναφέρει στο βιβλίο της για τα ροζέ κρασιά η συνάδελφος Elizabeth Gabay MW. 4 χώρες κατέχουν το 84% των πωλήσεων με κυρίαρχη φυσικά τη Γαλλία. Ακολουθούν Ισπανία, ΗΠΑ, Ιταλία και 5^η είναι η Νότιος Αφρική. Σύμφωνα με τη Nielsen, το 2016 οι πωλήσεις ροζέ κρασιών στην Αμερική αυξήθηκαν κατά 53% παραμένοντας όμως χαμηλά στο συνολικό όγκο πωλήσεων (μόλις 1.5%). Αύξηση που φυσιολογικά συζητήθηκε πολύ.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Υπάρχει αναμφισβήτητα μία μεγάλη συζήτηση για τα ροζέ κρασιά, χωρίς όμως να υπάρχουν διαθέσιμα επίσημα νούμερα. Αν κάποιος φυσικά διαθέτει με χαρά να τα δημοσιεύσω. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει πολύ social media δραστηριότητα με πισίνες, ωραία κορίτσια, ειδυλλιακά ηλιοβασιλέματα και όλα τα σχετικά που συνήθως βοηθάνε αλλά ‘’από τηγανίτα’’ δεν είμαι πολύ σίγουρος. Από συζητήσεις που είχα με εκπροσώπους δικτύων, sommeliers, f & b managers καταγράφονται τα παρακάτω πρώτα συμπεράσματα:

Υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα ροζέ κρασιά γεγονός που καταδεικνύεται και από την ύπαρξη περισσοτέρων ετικετών σε λίστες. Ακόμα και ξεχωριστών τμημάτων της λίστας.
Τα δίκτυα θέλουν να πουλήσουν και να διοχετεύσουν περισσότερο ροζέ στην αγορά με ανάμικτα αποτελέσματα. Υπήρξαν επιχειρήσεις που ανέφεραν στασιμότητα και άλλα που ανέφεραν πολύ μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης έως 150%.
Τα ελληνικά ροζέ κερδίζουν σιγά σιγά μεγαλύτερο μερίδιο πλησιάζοντας το 40%-45% επί του συνολικού.
Υπάρχει σαφώς μάρκετ για τα ροζέ της Προβηγκίας αλλά και για ημίξηρα (με ζαχαρίτσα) κρασιά. Υπάρχει επίσης χώρος για premium ροζέ, ξένο και ελληνικό.
Η ροζέ σαμπάνια βρίσκεται σε άνοδο.

Από την άλλη όλο και περισσότερα οινοποιεία επενδύουν επιπρόσθετη προσπάθεια και φαιά ουσία για την παραγωγή ροζέ κρασιών. Μάλιστα αρκετά από αυτά έχουν, όχι ένα, ούτε δύο αλλά τρία παραδείγματα. Μπορεί και περισσότερα. Φυσιολογικά θα αναρωτηθεί κάποιος που θα πουληθεί όλο αυτό το κρασί; Και επίσης ακόμα και αν πουληθεί μία χρονιά είναι στρατηγικά σωστό να δοθεί τόση σημασία σε ένα κρασί που δεν θα διεκδικήσει γενικά ιδιαίτερες δάφνες ποιότητας;

Εδώ κρύβεται όλο το μυστικό των ροζέ κρασιών. Μπορεί οι πωλήσεις να αυξάνονται δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την εικόνα τους. Που παραμένει αυτή των κρασιών διακοπών, των κρασιών που κάνουν την εμφάνισή τους στην πισίνα από τις 11 η ώρα (όσο πιο εμπορικό είναι ένα ροζέ τόσο πιο νωρίς γίνεται η λόγω εμφάνιση) και που είναι συνώνυμα του cash flow για τους παραγωγούς. Υπάρχουν δυστυχώς πολύ λίγα κρασιά στον κόσμο που παράγονται με προθέσεις μεγάλων κρασιών και τα οποία αναφέρω κάτω από τον τίτλο διεθνή κρασιά.

Βέβαια φαίνεται ότι υπάρχει μία ποιοτική εξέλιξη. Με περισσότερο ψάξιμο στην οινοποίηση (ωρίμαση με τις οινολάσπες, δρύινα βαρέλια, αμφορείς) που δίνει όμως κρασιά που η αγορά των ροζέ δεν μπορεί ακόμα να καταλάβει. Εξαιτίας της πολυπλοκότητας τους. Κρασιά που ξεφεύγουν από το άχρωμο, άγευστο και άοσμο χαρακτήρα των στερεοτυπικών Provence/Provence style (τα Bandol εξαιρούνται). Συνεπώς η εμπορική επιτυχία καθορίζεται όχι ανάλογα της πολυπλοκότητας, αλλά αντιστρόφως ανάλογα αυτής. Δηλαδή, όσο πιο αδιάφορο είναι ένα κρασί τόσο περισσότερο πουλάει ειδικά αν υποστηρίζεται από ένα γενναιόδωρο marketing. Που συχνά είναι η περίπτωση.

Συμβαίνει ακόμα συχνά η μεγάλη πλειοψηφία τους να πέφτει θύμα της ίδιας τους της επιτυχίας. Τι εννοώ; Όσο πιο πετυχημένο γίνεται ένα ροζέ τόσο ανοίγει την παραγωγή του και σε αγορά σταφυλιών (αφού δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του από τα δικά του στρέμματα) γίνοντας ουσιαστικά ένας negociant. Το terroir περνάει σε δεύτερο μπορεί και τρίτο πλάνο. Είναι μία μεγάλη πρόκληση να διατηρήσεις την ποιότητα υψηλή σε μεγαλύτερες ποσότητες με το αποτέλεσμα να είναι συχνά απογοητευτικό.

Ας μιλήσουμε τώρα για την ταυτότητα των ελληνικών ροζέ. Τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξε μία σημαντική μετατόπιση του στυλ τους. Από εκεί που ήταν σε πιο σκουρόχρωμες αποχρώσεις (με βασική εξαίρεση τα ροζέ από Ξινόμαυρο που τα φλούδια τους έχουν λίγες χρωστικές) θα έλεγα ότι σε ένα πολύ μεγάλο πλέον ποσοστό ακολουθούν την συνταγή των απαλών ροζέ τύπου Προβηγκίας. Είναι δηλαδή ανοιχτόχρωμα, ξηρά με μέτριες οξύτητες και απαλές γεύσεις. Αναρωτιέμαι πάλι, μα γιατί;

Φαίνεται δηλαδή ότι αρκετοί παραγωγοί έχουν αποφασίσει από πριν πως θα είναι το κρασί τους χωρίς να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τη δυναμική της ποικιλίας, τόσο χρωματικά, όσο αρωματικά και γευστικά. Αναρωτήθηκε κανείς για ποιο λόγο τα ροζέ της Προβηγκίας είναι τόσο απαλά χρωματικά, σχεδόν γκρι; Γιατί χρησιμοποιούνται ποικιλίες φτωχές σε χρωστικά συστατικά όπως το Grenache, το Cinsaut και το Tibouren συν ένα ποσοστό από λευκές ποικιλίες που μπορεί να φτάσει το 20%. Όπου χρησιμοποιηθεί Syrah και Mourvedre το χρώμα είναι φυσιολογικά πιο σκούρο.

Πιστεύω ότι είναι λάθος, το χρώμα να είναι ο καθοριστικός παράγοντας του στυλ ενός κρασιού. Πιστεύω ότι είναι λάθος, ένα λίγο πιο σκούρο χρώμα να αποτελεί απαγορευτικό παράγοντα σε μια ποικιλία να αναδείξει την δυναμική της. Σκέφτομαι το Αγιωργίτικο, το Μαυροτράγανο, τη Μαυροδάφνη. Ξεχωριστές ποικιλίες θα πρέπει να δίνουν ξεχωριστά κρασιά. Η γεύση μήπως έχει επίσης αξία, τα αρώματα, η διαφορετικότητα επίσης; Τα θέλουμε όλα ίδια και κοπιαρισμένα βασισμένα σε επιτυχία άλλων ή θέλουμε να δημιουργήσουμε τα δικά μας κύματα;

Η Προβηγκία φτάνει σύντομα σε σημείο κορεσμού ακόμα και στην ίδια την Προβηγκία.

Εμείς όμως είμαστε Ελλάδα. Με αυτόχθονες ποικιλίες, ξεχωριστά terroir και παραγωγούς με άποψη και κρίση. Με μεσογειακή κουζίνα που περιλαμβάνει ένα εύρος γεύσεων από καλοκαιρινά λαχανικά, τηγανιτά ψαράκια, γαρίδες και χταπόδι στη σχάρα που ζητάνε κρασιά με εντάσεις, φρεσκάδα και δομή που θα έχουν την δική τους ταυτότητα και δεν θα ακολουθούν μόδες και ‘’κύματα’’ άλλων. Γιατί λοιπόν δεν το κάνουμε πραγματικότητα;

Προτεινόμενα ελληνικά ροζέ ανά ποικιλία

Ξινόμαυρο: Άλφα, Θεόπετρα, Θυμιόπουλος, Καρανίκα Brut Rose, Κεχρής Ρόζα, Oinops Apla (χαρμάνι)

Μοσχοφίλερο: Μποσινάκης Ιέρεια, Mπουτάρη Φαιά Γη, Τσέλεπος Rose, Τρουπής Τομή

Αγιωργίτικο: Γαία 14-18, Μπίζιος Ρουσάλα

Άλλες ποικιλίες: Αβαντίς Πλαγιές Γερακιών (Μανδηλαριά), Βιβλία Χώρα Βίβλοινος, Zαφειράκης (Λημνιώνα), Οικονόμου Ροζέ (Λιάτικο), Πετρακόπουλος Ροζ (Μαυροδάφνη), Τ-Oinos (Μαυροτράγανο), Domaine de Kalathas Kaloriziko (Κουμαριανό, Μαύρο Ποταμίσι και Κουντούρα)