50 Great Greek Wines, εντυπώσεις και εκπλήξεις

του Λευτέρη Κανδύλη

Η σκόνη έχει πλέον καταλαγιάσει από τον πολυ-αναμενόμενο και εξαιρετικά συναρπαστικό, ''διαφορετικό'' διαγωνισμό κρασιού που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τον περασμένο μήνα, τα 50 Great Greek Wines. Ήμουν πολύ χαρούμενος και ήταν τιμή μου που συμμετείχα στην διαδικασία αξιολόγησης, η οποία διήρκεσε τέσσερις γεμάτες ημέρες. Κατά τη διάρκειά τους αξιολογήσαμε περισσότερα από 420 κρασιά (περίπου 140 οινοποιεία) από όλη την Ελλάδα.

Το Ασύρτικο

Το γεγονός ότι έχουμε 5 Ασύρτικα στην πρώτη δεκάδα δεν αποτελεί έκπληξη για μένα. Η ελληνική σούπερ-σταρ ποικιλία επιβεβαίωσε τη φήμη της με ορισμένα παραδείγματα κρασιών παγκόσμιας κλάσης σύμφωνα με τη κριτική επιτροπή που απαρτιζόταν από πολύ μεγάλα ονόματα γευσιγνωστών. Αν υπήρχε μια έκπληξη ή και δύο, θα μπορούσε να ήταν το γεγονός ότι το top10 δεν ήταν αποκλειστική υπόθεση της Σαντορίνης. Η τριάδα των Σαντορινιών κρασιών συμπληρώθηκε από τα Ασύρτικα των T-Oinos και Βιβλία Χώρα.

Αυτό δείχνει ότι το Ασύρτικο τα καταφέρνει περίφημα όχι μόνο εκτός του νησιού αλλά ότι διαθέτει και υψηλή προσαρμοστικότητα σε διαφορετικά εδάφη (όπως ο γρανίτης στην Τήνο ή τα πλούσια σε ασβεστόλιθο εδάφη του Παγγαίου), αλλά ότι είναι επίσης κατάλληλο για μια ποικιλία κλιματολογικών συνθηκών. Για παράδειγμα στην Τήνο ο τρύγος μπορεί να είναι έως και ένα μήνα αργότερα από τη Σαντορίνη, χωρίς σημαντική μείωση στην τελική οξύτητα των κρασιών. Το προφίλ των κρασιών είναι πολύ διαφορετικό, και κυμαίνεται από τα εξαιρετικά έντονα και εστιασμένα, ορυκτά στιλ της Σαντορίνης με το υψηλό εκχύλισμα, έως τα πιο 'κάθετα', αλλά πιο μαλακά σε οξύτητα και πιο φρουτώδη στιλ από την Τήνο και τη Βόρεια Ελλάδα.

Το Ασύρτικο, η ναυαρχίδα των ελληνικών ποικιλιών, σύντομα θα βρεθεί να αντιμετωπίσει διεθνή παραδείγματα από την Αυστραλία, τη Νότια Αφρική ή την Καλιφόρνια. Καλύτερα να είμαστε έτοιμοι για αυτήν την πρόκληση. Παρόλα αυτά, το διαγωνιστικό κομμάτι του 50 Great Greek Wines μου ενίσχυσε την αυτοπεποίθηση ότι οινοποιοί μας έχουν αρχίσει πραγματικά να καταλαβαίνουν το σταφύλι και τα αντίστοιχα terroirs τους.

Αγιωργίτικο και Ξινόμαυρο

Το μεγάλο ερώτημα είναι: ποια ερυθρή ποικιλία είναι η αντίστοιχη του Ασύρτικου που θα πάρει τη θέση του στα κόκκινα κρασιά; Εδώ και χρόνια πιστεύεται ότι η απάντηση βρίσκεται ανάμεσα στο Αγιωργίτικο και το Ξινόμαυρο. Και οι δύο έχουν την ποιότητα και τον χαρακτήρα να θεωρούνται ευγενείς ποικιλίες. Το Αγιωργίτικο έχει έναν ελκυστικό ζουμερό χαρακτήρα κόκκινων φρούτων, με μέτρια τανική δομή και τραγανή οξύτητα, που γίνεται εύκολα κατανοητή και εκτιμάται ευρέως από οποιονδήποτε σύγχρονο καταναλωτή. Το δε Ξινόμαυρο αντηχεί το όνομά του με υψηλές οξύτητες και τσαγάτες πληθωρικές τανίνες που μπορεί να είναι δύσκολη για τους λιγότερο εκπαιδευμένους ουρανίσκους. Όμως, είναι ένα απόλυτο «must-have» για σοβαρούς γνώστες που θέλουν να έχουν ένα εναλλακτικό Nebbiolo ή Pinot Noir στα κελάρια τους, με εκπληκτικές δυνατότητες παλαίωσης. Το γεγονός ότι είδαμε τρία κρασιά με βάση το Ξινόμαυρο στα κορυφαία 10 δεν αποτελεί έκπληξη. 

Το άλλο σημείο που θα ήθελα να συζητήσω είναι η πρόοδος που παρατήρησα στην οινοποίηση. Πριν από μερικά χρόνια ήμουν μέλος μιας ελληνικής ομάδας γευσιγνωστών για το περιοδικό Decanter. Κατά τη διάρκεια αυτής της γευσιγνωσίας, όχι μόνο συναντήσαμε όλοι μας πολλά λάθη που οφείλονται στην απρόσεκτη υγιεινή στο οινοποιείο, αλλά και περιπτώσεις υπερβολικής εκχύλισης και χρήσης βελανιδιάς , οι οποίες ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένες για το Αγιωργίτικο. Και, παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά κρασιά με αυτόν τον τρόπο, υπάρχουν ακόμη περισσότερα που παράγονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τις τάσεις του σύγχρονου κόσμου. Ζουμερά και τραγανά κρασιά, με μέτριο αλκοόλ, με λιγότερο νέα δρυ ή και καθόλου, που ενισχύουν τον παράγοντα απόλαυση και drinkability. Και το οποίο, για μένα, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι το Αγιωργίτικο μπορεί να είναι απόλυτα απολαυστικό και μια φανταστική εναλλακτική λύση σε πολλά μοντέρνα κρασιά από όλο τον κόσμο, σε ένα κλάσμα της τιμής τους. Το ότι έχουμε μια καλοφτιαγμένη Νεμέα (η μεγαλύτερη αμπελουργική περιοχή της Ελλάδας) στα 10 καλύτερα έχει νόημα. Το αντίθετο θα ήταν σίγουρα μια έκπληξη. Επίσης, ένας καλός αριθμός κρασιών με βάση το Αγιωργίτικο συμπεριλήφθηκε στα κορυφαία 50, όχι μόνο από τη Νεμέα.